Strategisch stemgedrag van PvdA en VVD kiezers

Uit een recent (oktober) verkiezingsonderzoek van I&O Research komt naar voren dat een kwart van de VVD-kiezers (25 tot 26%) en vier op de tien PvdA-kiezers (tussen de 37% en 43%) strategisch hebben gestemd. Deze bevindingen leiden tot de conclusie dat bij de verkiezingen de PvdA meer heeft geprofiteerd van strategisch stemgedrag dan de VVD. De VVD heeft naar schatting 10 tot 11 zetels gewonnen door strategisch stemmende kiezers. De PvdA heeft 14 tot 16 zetels gewonnen door strategisch stemgedrag.

Onderzoeksverantwoording
I&O Research heeft in juli en augustus 2012 een grootschalig online verkiezingsonderzoek uitgevoerd onder ruim 7.316 respondenten. Het aantal mensen dat aan de 2e peiling heeft deelgenomen, bedraagt 4.729. Het onderzoek biedt inzicht actuele standpunten van kiezers en stemvoorkeuren. In de vragenlijst komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• standpunten van kiezers over 18 verkiezingsissues. De issues zijn representatief voor vrijwel alle verkiezingsthema´s en komen in de meeste verkiezingsprogramma´s terug;
• belangrijke problemen in Nederland. Een lijst van 11 problemen waaruit de respondenten er maximaal 3 belangrijkste konden selecteren; 
• coalitievoorkeuren. De wenselijkheid van de zes meest kansrijke en reële coalities;
• stemgedrag 2010 en stemvoorkeur 2012;
• achtergrondkenmerken. Leeftijd, geslacht, postcode, etniciteit, inkomensklasse, opleidingsniveau, religie, hoofdbezigheid.

Het onderzoek is uitgevoerd onder een steekproef van ruim 26.000 respondenten. Het betreft hier geen panelonderzoek, maar een steekproefkader dat is gevormd uit eerdere onderzoeken van I&O Research, met name het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 (www.kso2012.nl) en het onderzoek Veiligheidsmonitor (www.veiligheidsmonitor.nl).
Beide grootschalige onderzoeken zijn uitgevoerd op basis van aselecte personen- en huishoudensteekproeven, algemeen erkend als het beste steekproefkader dat beschikbaar is. De respondenten hebben geen financiële vergoedingen gehad voor deelname aan de oorspronkelijke onderzoeken. Ook voor deelname aan dit onderzoek is door de respondenten belangeloos deelgenomen. De onderzoeksresultaten zijn na herweging op leeftijd, geslacht en opleiding representatief voor alle Nederlandse kiesgerechtigden (18 jaar en ouder). Het veldwerk voor het Verkiezingsonderzoek is gestart uitgevoerd in oktober 2012.